Нераток - Неизвестно

Трусы-сямейнікі - не самы гожы гардэроб для адпачынку з незнаёмай дзяўчынай на зялёнай траўды каля вадаёма. А мітусіцца не хочацца. Лянотна.

РАЗВЯЗКА

- І гэтыя эпізоды ты не захадеў бы перайграць?!

- Чаму не? Але ты не даў магчымасці, не папярэдзіў, нічога не змяніў.

- Твае праблемы. Трэба было ўдяміць, што ўсё залежыць ад цябе. Першы раз празяваў і другі - задрамаў. Я сваю работу закончыў. Цяпер ты і на самай справе памёр-памёр-памёр-памёр.

Меднае рэха ад голасу “агента” сціхае, святло гасне назаўсёды. Толькі марудна, вельмі марудна. Магчыма, канчаткова яно пагасне праз сто ці тысячу гадоў. Зрэшты, я ж казаў: тут - пазачассе. Ну, як той апельсін. Вы мяне зразумелі?

МУТАНТ

ПАДЛЕТКАВАЯ ФАНТАЗІЯ

Няма дзвюх ідэальна падобнъх істот у Сусвеце. Тое, што адрознівае іншых ад нас, выклікае раздражненне, а тое, што адрознівае нас ад іншых- комплексы.

Аўтар

АНТОН І МАМА

Антон Мутны пачуў паварот ключа ў замку, хуценька адключыў паяльнік і адчыніў фортку. Усё, канец рабоце: мама вярнулася - зараз пачнецца!

Маці працавала прыбіральшчыцай у трох месцах, а ў суботу рабіла генеральную прыборку “новым”, пасля якіх чамусьці заўсёды была ўзведзеная.

- Зноў усю кватэру задыміў!

Кватэрай іхні аднапакаёвы куточак, за які мама дзесяць гадоў “адмахала мятлой” у ЖЭСе, можна было называдь з вялікай надяжкай. Выразна і пранізліва Антон гэта зразумеў, калі разам з класам наведваў хворага Мітттку Шпакоўскага. Вось гэта кватэра! Тры чалавекі - тры пакоі. І ў Мішкі - свой пакой, куды нават яго бадька стукаецца, перш чым зайсці. Але ж, магчыма, прыколваўся. А яшчэ ў Мішкі - комп з усімі наваротамі. Сядзіць сабе Шпак, рэйнджэра па карцінках ганяе. Антону Мішка тады аддаў кучу коміксаў, якія збіраў раней. Ні маді яго, ні бадька - ні слова, ні паўслова: яго гаспадарка!

А ў Антона бадькі няма. Ну як “няма”? - ва ўсіх ёсць! Проста Антон ніколі яго не бачыў. Мама расказвала, што было некалькі лістоў ад бацькі (з арміі, а пасля - з Далёкага Усходу) і яго фотакартка, але ўсё згубілася, калі перяязджалі з маласямейкі. І імя па бацьку ў Антона было не па бацьку, а па дзеду, што памёр у тым годзе, калі Антон нарадзіўся, - Васільевіч.

- .У школу заходзіла. Класная сказала, што, калі хімію не пераздасі, - не перавядуць. Таму падручнік у вёску вазьмі. І паспрабуй не пераздаць! Лішні год на маёй шыі сядзець будзеш?!

Увогуле яна добрая, мама. Але “новыя” дастаюць дробязнымі прыдзіркамі і панскімі замашкамі. Затое пладяць добра - дзесяць баксаў за прыборку.

А з хіміяй і сапраўды праблема. Ну не прэ - хоць рэж! Фізіка - тут значна весялей. Фізіца Антона любіць і заўсёды тройку паставіць, нават калі ён не вельмі ўдала адказвае: ‘Ты, Антон, хлопец талковы. Шкада, што талент твой ад рук да галавы не даходзіць!” Ну чаму “не даходзідь”? Калі гэтую штуковіну сюды, тую да яе прысабачыць, а паралельна супрадіўленне ўтыркнуць - вожыку зразумела, што працаваць будзе! А наадварот зробіш - перамкне. Аднак прыгожа сказадь, як Шпак гаворыць, не атрымліваецца. Затое ён адвёртку ў руках нармальна трымадь не ўмее! А законы - ну што законы? Вунь фортка таксама па нейкім законе адчынена, толькі навошта ён патрэбны, калі і без яго любы яе адчынідь-прычыніць?!

- Антон, прычыні фортку - скразняк!

І “англічанка” хваліць: “Каб ты яшчэ не ленаваўся!” Антон і не лянуецца, але што можна вывучыць, калі, апроч падручніка, нічога няма? І на падручнік глядзець прыкра - нейкі казёл ім у тым годзе карыстаўся: лепшае, што з англійскай засвоіў - “фак” і “Рамштайн”. Здаецца, “Рамштайн” - і тое немцы. У школьнай бібліятэцы выбару ніякага, а ў гарадскую раз падышоў - і болей не хочацца: даведку прынясі, за білет запладі, і глядзяць як на чмо галімае.

Ды ну яе, тую школу! Заўтра нядзеля: на электрычку - і ў вёску. Т ам баба Ніна - у яе прэтэнзій ніякіх. Абы паеў-паспаў. А Антон ёй дапамагае: і вады прынясе, і коз на пашу завядзе, і бульбу праполе, і сена паварушыць. Калі трэба.

У Ажарцы (так вёска называецца)! Бо ўжо месяц праседзеў у пыльным горадзе, усе раз’ехаліся даўно. Адно дрэнна, што вадаёма прыстойнага ў Ажарцах няма: канавы і сажалка. Ды ў іх толькі малыя купаюцца!

АЖАРЦЫ

У вёсцы хораша. Т ам ніхто не абзывае Мутантам. Яны нават не ведаюць, што ў Антона такая мянушка ў школе. А калі Белагаловым хто назаве - дык так яно і ёсць.

Падстаў, каб стадь “Мутантам”, у Антона дастаткова. Светлыя валасы не тое каб мець нельга, а ўсё-ткі нячаста сустрэць можна. Хоць прамеліраваць “цэбар” - крута. Больш даставала гемангіёма на правай шчадэ памерам з донца кубачка. Куды твар схаваеш? - не ў масцы ж хадзіць! Таксама было што і хавадь: на правай назе замест пяці пальцаў чамусьці было чатыры. Ён усвядоміў гэтае лёсавызначальнае адрозненне ад сабе падобных яшчэ ў дзіцячым садку. Разумніда Ленка Фралова палічыла яго пальцы, а ўсе астатнія затым шмат разоў прымушалі яго здымаць сандалік і гольф, каб убачыць, што ўсё так і ёсць. І нейкі трыумфальны выраз з’яўляўся у кожнага, хто затым, нязграбна падцягнуўшы да твару ўласную нагу, пераконваўся, што ў яго столькі пальцаў, колькі і павінна быць.

Выхавацелька перапыняла дзіцячую цікаўнасць, але Антон неяк выпадкова падслухаў, як яна сама з нянькай абгаворвала яго чатыры пальчыкі. Мама пра гемангіёму меркавала так: “Доктар казаў, што дабраякасная. Можа, потым сама разыдзецца. А калі зрабідь аперацыю - шрамы застануцца. Ды і што гэта за трагедыя для мужыка?” А пра пальцы - яшчэ прасцей: “Ну і што? Табе ж імі дулю не паказваць!” Пра светлыя валасы Антон маме і не заікаўся пасля таго, як яна завяла яго да доктара і той сказаў: “Вочы нармальныя - значыцца, не альбінос”.

Аднак Мутантам Антон стаў нават не таму, а зноў жа праз разумнікаў. Мішка Шпак, калі даведаўся, што маді Антона родам з Гомельскай вобласці, пачаў называць яго Чарнобыльцам. І ледзь не вішчаў ад шчасця, калі са скарачэння прозвішча-імені (Мутны Антон) у яго свядомасці ўзнік Мутант.

А ў Ажарцах Мутных - кожны трэці, свая вёска. Вунь дзядзька Коля, мамін брат, - таксама Мутны. Свойскі ён чалавек, дзядзька: хочаш Колем называй, хочаш дзядзькам - нармальна рэагуе. У дзядзькі Колі сваё кафэ: “Тэрыторыя” называецца. А над кафэ спадарожнікавая антэна стаіць. І “Космас-TV” ловіць, і да Інтэрнэта падключана. Дзядзька Коля дыскатэкі ўвечары ладзідь, а ў офісе відак прадуе ледзь не з абеду - як управяцца па гаспадарцы з жонкай, цёткай Марынай. І на компе пагуляць можна. У офіс да Колі карыфаны заходзяць: надымяць, выпіваюць падіху. Участковы, Уладзімір Пятровіч, часам наведваецца. Коля так нахабненька пытаецца: “Сумнавата без бабы, Пятровіч?” А ўчастковы ўсміхаецца: “Што ў хаде сядзець? Народ у цябе, значыцца, і я тут быць павінен”. Выпіваць у офісе не перашкаджае, але сам адмаўляецца - спасылаецца на язву.

Антону дзядзька Коля неяк сказаў: “Калі хто на цябе што мяўкне, паведамі мне: я ім Кандагар учыню!” Ды ў вёсцы гэта і так ведаюць, але Антон не з тых, хто закладвае, няхай і за справу. Тым больш, што пры слове “Кандагар” твар у Колі робіцца каменным, а ў вачах з’яўляецца бездань.

А яшчэ дзядзька Коля магнітафон бабінны аддаў - “Маяк”. “Я яго калісьці ў школе на раённым конкурсе самадзейнасці выйграў. Здаецца, нешта ў схеме пыхнула, стужкапрацяжка цэлая і засцерагальнікі. Паспрабуй адрамантавадь. Даламаеш - туды яму і дарога. Т рэніруйся. Т абе ж фізіку пераздаваць трэба.” Дзядзька Коля і сам у школе не выдатнікам быў, але ў вёсцы да вучобы ставяцца прасцей: была б галава, а там, калі вучоны - вучыся, не - працуй, ні таго, ні другога не можаш - пі “чарніла” і хрумкай кільку ў тамаде.

Антон з дапамогай Колі прыдбаў паяльнік і тэстэр, адшукаў спалены кандэнсатар і (усё ж такі!) засцерагальнік, перапісаў найменні і цяпер чакаў, калі Коля з Гомеля прывязе гэтыя і іншыя патрэбныя дэталі. У Гомель Коля ездзіў рэгулярна: кампакты і касеты для кафэ паднаўляў. Чаго ж і на радыёбазар не зайсці? А прадукты яму з райцэнтра, з Драздовічаў, прадпрымальнікі прывозілі.

Во, яшчэ наконт пальцаў! Сяргей Блахін у тым годзе сабе ўказальны палец на руцэ сякерай адсек. У заклад на дваццаць тысяч. У гэтым годзе Сяргея ў вёсцы няма - у спецінтэрнат аддалі: бадька яго і раней з турмы не вылазіў, а маці правоў пазбавілі. Яно і лепш: круты гэты Сяргей, рэзкі. То стог падпаліць, то ў камору чужую залезе. Неяк коціка павесіў, выстаўляўся перад усімі. Але ж добра яму: які-ніякі бадька, а ёсць.

МАГНГГАФОН

Магнітафон, зразумела, быў адрамантаваны. Бабіны, якія даў дзядзька Коля, у большасці размагніціліся. Аднак некаторыя аказаліся спраўныя. Цяпер Антон хацеў зрабіць сваю фанатэку - перакатаць зборнік саунд-трэкаў з “Сігма-радыё”. “Сігма-радыё” Антон лавіў з бабулінага прыёмніка “Альпініст’, у які яшчэ вясной удалося ўтуліць плату, што дазваляла ўспрымаць FM-частоты. Бабуля была супраць таго, каб Антон збіваў “Альпініст’ з беларускага радыё, але ён так акуратна і своечасова ставіў яго на месца і на тую ж хвалю, што ўрэшце яна прымірылася. Яшчэ бабуля не любіла, калі “дарэмна” марнавалася электраэнергія. На шчасце, яе разуменне эканоміі распаўсюджвалася на лямпачкі і тэлевізар і не тычылася ні паяльніка, ні магнітафона, ні прыёмніка.